Luis Borja nació en Ahuachapán (El Salvador) en 1985 y murió en San Salvador en 2021.
SE
[I]
Todo
comienza amando la madrugada
Amando
el canto de los gallos que buscan un nombre de luna
Todo
comienza en la ternura de las flores y sus pétalos de sangre
Todo,
absolutamente todo, comienza amando la saliva
Porque
de la saliva y del barro somos
Somos
la jícara y el destino de la tierra
Todo,
absolutamente todo, comienza con la tibieza del día
Con
la sonrisa caliente de todos los astros: el nacimiento
del
padre y el fuego.
Yo
que
soy saliva y barro, planta y ternura
comprendo
que somos bebidos por la luz y el día.
Pero
también, mi hermano, somos de la noche
de
la oscuridad y la luna: la madre.
Todo
comienza en la sonrisa de la jícara y de la raíz
En
la plegaria de sangre que cantamos
Todo
comienza en la tierra y el sudor
En
la semilla que nace en la palma de la mano
Todo
comienza en la nocturna sonrisa del delirio
Y no
no
callamos la locura ni la muerte
Ni
el disparo que quebró los huesos de la tierra
de
los huesos que nacieron como piedras
Todo
comienza pues, con la ternura entre las manos
y
con el odio entre los dientes
Todo
comienza, mis hermanos, en el sueño
de
los pájaros y su grito de sangre
HOQ
[I]
Llapan
qallarin illariyta wayllukuspa
K’ankakunaq
takiyninkuta waylluspa killa sutita maskhaspa
Llapan
qallarin misk’i t’ikakunawan hinaspa sapanka yawar
rap’inpi
Llipin,
tukuy llapanpuni, qallarin thoqayta waylluspa
Thoqaypa
hinaspa t’urumanta kasqanchis rayku
Kanchis
p’uyñu hinaspa pachaq kausaynin
Llipin,
q’oñi p’unchay qallariyninwan qallarin
Llapan
ch’askakuna q’oñi asiriyninkuwan: tayta hinaspa
yauraywan
Noqa
Thoqay
hinaspa t’uru kaspa, mallki hinaspa llap’u munakuy
Yuyani
p’unchaypa k’anchayninwan upisqa kasqanchista
Ichataqmi,
toray, rasphi tutamantapas kanchismi
Rasphi
tuyatamanta hinaspa killamanta: mama
Llapantaqmi
p’uku hinaspa sara asikuyninwan qallarim
Sumaq
wayar ayan takisqanchismanta
Llapan
allpapi hinaspa hunp’iypin qallarin
Mukhu
maki ukhupi wach’iriyta qallariyninpi
Llapan
qallarin tutayaq asikuy mosqopakuypi
Hinaspa
manan
manan
waq’ayayta nitaq wañuytapas upallachinchischu
Nitaq
t’ojaywan alppaq tullun p’akikiqtapas
tullukunaq
rumikuna hina paqarimuqtinku
Llapantaqmi
qallarin, sumaq llanp’u luluy makiwan
hinaspa
kirukuna chaupinpi cheqniywan
Toray
wayqeykuna, llapanmi qallarin, mosqoypi
pichinkukunawan hinaspa yawar qapariywan
Foto de Jacqueline Alencar
Comentarios
Publicar un comentario